René Siemens

Belmonte Arboretum ooit aangelegd door Landbouwhogeschool, was oorspronkelijk groter dan de huidige tuin. De grenzen veranderden toen de WUR de tuin overdroeg aan Stichting beheer Belmonte Arboretum. Hierbij vielen enkele collecties aan de oost- en westzijde buiten de nieuwe grenzen. Een van die collecties is de Celtis collectie.

Heel jammer, maar daarmee zijn deze collecties nog niet verloren. Het is een uitdaging om juist deze bijzondere boomgroepen weer in beeld te brengen! Vrijwilligers hebben daar een begin mee gemaakt.

De Celtis collectie

In het Belmonte Arboretum staan 35 bomen van het geslacht Celtis – de zwepenboom of netelboom. De bladeren van deze bomen hebben meestal een scheve bladvoet. Daarmee lijken ze nogal op de voor ons beter bekende iepen. Toch is de Celtis tegenwoordig niet meer ingedeeld bij Ulmaceae (de iepachtigen), maar bij de hennepfamilie, de Cannabaceae. In deze tijd van klimaatverandering is het een heel relevante collectie, omdat alle soorten van dit geslacht zo goed droogte kunnen verdragen.

De collectie van Belmonte omvat 11 verschillende soorten. Ze vallen niet echt op, maar ze zijn met hun gevarieerd vertakte kroon, heldergroene bladeren en hun opgekrulde kurklijsten op de bast heel mooi om te zien. Negen staan er in de vakken (14 en 19) midden in het arboretum. Als je het eenmaal weet, dan vind je ze daar gemakkelijk terug. En dan staan er nog zes in het ontoegankelijke Oostbos dat tegenwoordig bij hotel De Wageningse Berg hoort (vak 50). Je hebt een kapmes nodig om daar te gaan kijken. Voor de liefhebber: je kan daar drie exemplaren van de zuidelijke zwepenboom (Celtis australis) vinden.

Het grootste deel van de collectie (20 exemplaren, 8 soorten) staat aan de andere kant van het arboretum – in een bosformatie aan de overkant van de Holleweg langs de Generaal Foulkeseweg (vak 1A). Tegenwoordig is dat gemeentegrond. De gemeente heeft er vorig jaar een wandelpad aangelegd, dat het arboretum weer met de Westberg verbindt. De collectiebomen gingen er schuil in een ruig bramenbos.

Een groep vrijwilligers – onder leiding van Fré Pepping en René Siemens – heeft deze winter alle opslag van bramen en esdoorns verwijderd. Vervolgens zijn de bomen weer op naam gebracht en voorzien van nieuwe metalen naambordjes.

De vrijwilligers zijn trots op dit geklaarde klusje. Hun vingers jeuken om hetzelfde te doen in het Oostbos van hotel De Wageningse Berg. Daar zijn indertijd voor het Belmonte Arboretum heel uitzonderlijke uniforme bosgroepen aangeplant, zoals de groepen van 18x Betula papyrifera, 19x Fraxinus americana, 12x Malus hupehensis, 5x Ostrya carpinifolia en 16x Tetradium daniellii. Net als het Celtis-bosje zijn deze collecties in 2017 bij de verzelfstandiging van Belmonte Arboretum buiten de grens van de tuin terechtgekomen.

TIP

U kunt iedere boom uit de collectie makkelijk vinden via: https://belmontearboretum.nl/bezoekersinfo Via ‘vind een plant’ komt u bij belmonte.arboretumexplorer.org Hier vindt u een beschrijving en de locatie van de planten.

In het Groei en Bloei nummer van april dit jaar is er speciale aandacht voor de Parrotiopsis jacquemontania. De boom lijkt op de Parottia maar de bloemetjes zijn geel en omgeven door grote witte schutbladen. Hij valt onder de toverhazelaarsfamilie. Hij bloeit volop in april en mei. Maar dit jaar is de boom al in maart vol met prachtige bloemen. De schrijfster Anne Bulk-Brylla, besluit haar verhaal met te vertellen dat in Belmonte Arboretum een mooi meerstammig boompje staat. ‘Je moet er naar op zoek, dat is jammer want hij zou in de spotlight moeten staan.’

In Belmonte Arboretum staan drie meerstammige Parrotiopsis jaquemontania. Het makkelijkst te vinden voor bezoekers is de boom die voorbij het Koetshuis staat op de hoek van het pad naar de bijenhalte. De tweede staat daar recht achter en de derde staat aan de oostzijde aan het pad dat parallel loopt aan de weg naar het hotel. Alle bomen uit onze collectie kunt u vinden via https://belmonte.arboretumexplorer.org

Storm Ciara heeft weinig schade veroorzaakt in de tuin. Een dikke tak van een esdoorn brak af en een kardinaalsmuts sneuvelde.

De esdoorn was extra gevoelig voor de harde wind, aan de stam zitten meerdere toppen, takken die niet zijwaarts groeien (omdat de boom te dicht op z’n buren staat) maar omhoog naar het licht. De aanhechting aan de stam wordt te zwak als de tak zwaar wordt. Dit heet een ‘plakoksel’. Het uitbreken kan ook spontaan gebeuren.

Omdat in de tuin de veiligheid van de bezoekers altijd voorop staat, wordt periodiek door een specialist geïnventariseerd of er bomen zijn die een risico voor de bezoeker vormen.

In week 9, de laatste week van februari, wordt met een hoogwerker groot boomonderhoud uitgevoerd. Dode takken en gevaarlijke zware takken worden weggehaald. Ook takken die boven de wandelpaden hangen worden gekapt. We rekenen de komende lenteweken op veel bezoekers!