Wat valt er nu te zien?  

In het Belmonte Arboretum valt veel te zien en te beleven. In deze vaste rubriek besteden we zowel aandacht aan de plantencollecties, als aan de andere (wilde) planten of dieren die in onze tuin te zien zijn. Veel van wat er in de tuin te zien is, wordt in een database vastgelegd. Waarom? Zodat je kunt zien hoe de tuin en alles wat daar groeit en bloeit zich ontwikkelt.  Lees meer

Volunteers with a love of roses wanted at Belmonte Arboretum!

The garden at Belmonte Arboretum is lovingly cared for by a gardner, with the help of a large group of volunteers. We are currently searching for extra volunteers, who would like to take responsibility for the maintenance of our roses.

Belmonte’s significant rose collection includes some important, interesting, and rare wild and historic varieties, as well as more modern garden roses. The maintenance of these roses must be carried out with care and attentiveness. The collection manager, Miriam Lemmens, and Jaap Pasman, the gardener, develop the yearly maintenance plan and schedule the necessary tasks. New volunteers will of course receive guidance in carrying out their responsibilities.

A love of roses is a must: The work requires some physical exertion and prickles are always a danger! Some typical tasks include: weeds the rose beds, pruning away dead wood or leaves, raking the soil and spreading mulch or leaf litter, and ensuring that the edges of the rose beds remain neat and not overgrown.

As a volunteer you will need to be available on Tuesday mornings: That is when all the volunteers gather together to maintain the garden. Most work is carried out in smaller teams, each of which is usually given particular garden beds to maintain, or have other fixed tasks assigned to them. Importantly, we always enjoy a coffee at the Koetshuis together!

Our volunteer team currently stands at about thirty members. Almost all are in the 60-80+ year age group, but age is unimportant: volunteers of any age are welcome! Sufficient fitness to carry out the work is of course a prerequisite.

The reward for doing this work: A splendid and healthy rose collection!

Interested? Simply come by Belmonte Arboretum on a Tuesday morning. At the “Koetshuis” ask for Miriam Lemmens, or send us an email at info@belmontearboretum.nl

Photo’s: Bart Braam

Belmonte arboretum zoekt vrijwilligers met liefde voor rozen

In Belmonte arboretum zorgt een hovenier met een grote groep vrijwilligers voor het onderhoud van de tuin. Wij zijn nu op zoek naar meerdere nieuwe vrijwilligers die specifiek  de onderhoudscyclus van de rozen willen uitvoeren. Bent u op de dinsdagochtenden beschikbaar?

Belmonte beheert belangrijke collecties rozen: wilde rozen, historische rozen en moderne tuinrozen. Er staan veel bijzondere en zeldzame soorten. Het onderhoud van deze rozen moet met zorg en aandacht gebeuren. Miriam Lemmens de collectiebeheerder en Jaap Pasman de hovenier zullen de werkzaamheden het jaarrond plannen en de nieuwe vrijwilligers hierin begeleiden.

‘Hart voor rozen hebben’ is belangrijk bij deze klus; het werk vergt lichamelijke inspanning en is vaak stekelig. De werkzaamheden in de rozenbedden bestaan uit:  onkruid wieden, dood hout wegknippen, aangetast blad weghalen, de snoei (groepsafhankelijk) in het seizoen, bladstrooisel  op  de bedden aanbrengen,  grasranden knippen en schoffelen.

Van de nieuwe rozenvrijwilligers verwachten we dat zij op de dinsdagochtenden beschikbaar zijn.  Dan zijn alle vrijwilligers in de tuin aan het werk. Zij werken meestal in teams en hebben vaste boomvakken of andere taken. Samen koffiedrinken in/bij het Koetshuis is een belangrijke gezamenlijke activiteit op deze ochtend!

De dertig tuinvrijwilligers van Belmonte zijn bijna allemaal ouderen (60-80+ jaar), maar leeftijd is onbelangrijk. Fit zijn is voor dit tuinwerk wel een voorwaarde.

De beloning voor het werk komt in natura: een rozencollectie in topvorm!

Enthousiast geworden? Kom snel op dinsdagmorgen in Belmonte kijken. Vraag bij het Koetshuis naar Miriam Lemmens of meld je of informeer via info@belmontearboretum.nl

Foto’s: Bart Braam

 

 

Uit de Bloeikalender van het Belmonte Arboretum

Door July Leesberg

Wintersneeuwbal

Week 48 en 49, begin december

 Toen ik vorig jaar rond deze tijde een stukje schreef over de wintersneeuwbal, was het echt kaal in het arboretum, ook de beuken hadden hun blad laten vallen. Ik dacht aan de winter, en aan de natuur in rust. Maar dit jaar is daar nog geen sprake van. De struik die ik voor deze weken koos bloeit normaal op kale takken. Maar op dit moment staat hij nog grotendeels in blad.

Ik heb het over de wintersneeuwbal, Viburnum x bodnantense ‘Charles Lamont’. Het is een struik met tamelijk recht opgaande takken. Hij kan meer dan twee meter hoog worden, maar wordt niet breder dan een meter. Hij bloeit vanaf november tot ergens in maart. Aan zijn lange, kale staken staan tuiltjes roze knoppen, en roze-witte bloemen. De bloemetjes geuren zoet, het doet me aan tumtummetjes en marshmellows denken. Daar achteraan komt een wat zwaardere geur van narcissen.

De bloeiende bloemen vormen helemaal geen ballen, zoals de naam suggereert, eerder vlokjes. ‘Roze sneeuwvlok’ zou een mooie naam zijn. Hoewel dat op dit moment niet zo van toepassing is, nu het blad nog aan de struik zit. In het Engels heet de struik ‘arrowwood’, ‘pijlhout’. Dat vind ik, gezien de stakerige bouw van de struik, een betere naam.

Ik moest wat wennen aan dit stijve struikje met zijn wat rommelige bloei. Maar door de sterke geur van de bloemen, en de lange bloeiduur, heeft het toch mijn hart gestolen. Als het sneeuwt of vriest worden de bloemen bruin, maar de struik bloeit rustig door. Het is een stoere.

Route

Kies voor de sneeuwbal vanaf de hoofdingang het eerste pad links en vervolgens weer het eerste pad links, door de heidetuin heen. Loop parallel aan de Generaal Foulkesweg door tot je bijna op de laatste hoek bent. Denk ‘pijlhout’ en je kunt de struik, die aan je rechterhand staat, eigenlijk niet missen.

Meer weten?

Je kan de Bloeikalender (€19,95) bestellen via www.debloekalender.nl/bestellen

De Bloeikalender is te koop bij Kniphorst en Luucx in Wageningen, en bij Novita, Bennekom.

Speciale Bloeikalender-actie voor Belmonte: https://www.debloeikalender.nl/belmonte/actie/

Bloeikalender Belmonte Arboretum nu te koop

Op 15 oktober verschijnt:

Bloeikalender van het Belmonte Arboretum in Wageningen. ‘Het hele jaar rond je neus achterna.’

Tekst en tekeningen van July Leesberg

Met een voorwoord van Louise Fresco, voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen University & Research

Vanaf 15 oktober te koop bij Kniphorst Wageningen en te bestellen via www.debloeikalender.nl

Op 15 oktober komt de ‘Bloeikalender van het Belmonte Arboretum’ uit. Met de kalender in de hand, word je meegenomen op de tweewekelijkse speurtochten van de auteur naar geur in het Belmonte Arboretum in Wageningen.

Met alle zintuigen open ga je samen op onderzoek uit. Je zoekt naar geur natuurlijk, maar ook naar kleur, naar levenscycli en vooral naar verwondering. Zo beleef je de bomentuin telkens opnieuw, in elk seizoen, en bij elke weersgesteldheid. Het helpt je vertragen, en schoonheid te vinden, in de eenvoud van de herhaling. In de eenvoud van de enkele lijn, de zorgvuldige observatie. Op elk moment dat je de tuin inloopt ontsluiert zich een nieuw geheim.

 In het boek vind je voor elke twee weken een zwart-wit tekening in klare lijn van een, waar mogelijk, op geur geselecteerde plant. Bij de tekening staan notities over die plant, en andere kleine en grote dingen die er op dat moment in het arboretum te zien zijn. Zwervend door de tuin, in alle seizoenen, leer je gaandeweg de waardevolle collectie kennen die het Belmonte Arboretum beheert. In het boek zit een goede plattegrond waarop de locatie van de getekende planten terug te vinden is. De kalender is niet gebonden aan een bepaald jaar.

Uit de bloeikalender:

Half mei, week 20 en 21.

‘Geur? Dan moet je bij de jasmijn zijn, vertelt de tuinman van het Belmonte Arboretum me. Jasmijn? Die is me nooit opgevallen in Belmonte. Maar ik ga op zoek. Vanuit hotel de Wageningse Berg loop ik het arboretum in. Ik weet meteen dat ik in de buurt ben, want de geur van jasmijn waait me in wolken tegemoet. In een vergeten hoekje tref ik tot mijn verrassing een heel jasmijnbos aan. Het bosje is niet zo toegankelijk, maar als je het pad eenmaal gevonden hebt, loop je een onverwacht avontuur binnen.

 Het pad kronkelt tussen hoge witte jasmijnstruiken door. Het zijn bijna bomen. Ik ben alleen, het is zo goed als stil, ik hoor alleen de vogels. Op de grond bloeien knalroze dagkoekoeksbloemen. En als ik omhoogkijk zie ik hoge robiniabomen, behangen met grote trossen witte bloemen, tegen de blauwe hemel afsteken. Ik kan de honingzoete geur van deze afstand ruiken.

Bloeikalender Belmonte Arboretum

Prijs €19,95 Formaat 21 x 21 cm, 64 pagina’s dik papier met stevige ringbinding

Wil je de bloeikalender zo snel mogelijk in je bezit krijgen, mail dan voor 15 oktober je naam, adres en telefoonnummer naar info@julyleesberg.nl. Ik stuur je dan het boekje toe zodra het binnen is.

Verzendkosten (alleen buiten Wageningen): 2 euro voor de eerste twee exemplaren, 4 euro voor drie of vier exemplaren, 6 euro voor zendingen van vijf of meer boekjes.

July Leesberg

 

 

 

 

Broedvogels in het Belmonte arboretum in 2020

Eric Minke

Vogelwerkgroep Wageningen

Na de stille ruiperiode van de vogels begint de zang nu weer wat op te leven als voorbode van de najaarstrek. Dit is een goed moment om de balans op te maken van het broedseizoen in het Belmonte arboretum. Hoe is het broedseizoen van 2020 verlopen en waren er opmerkelijke veranderingen?

Hoger aantal territoria, terwijl het aantal soorten ongeveer gelijk is gebleven

In 2020 hebben in totaal 28 soorten vogels een broedplekje gevonden in het park; drie hiervan staan op de Rode Lijst van bedreigde vogels (Groene specht, Grauwe vliegenvanger en Grote lijster). Dit jaar lag het aantal territoria op 168.

De meest tot de verbeelding sprekende vogels zijn de spechten. Dit jaar zagen we in het park drie soorten (Groene specht, Grote bonte specht en voor het eerst de Middelste bonte specht). In sommige jaren kon ook de Kleine bonte specht genoteerd worden, maar die was dit jaar afwezig. De Winterkoning liet dit jaar een verdubbeling zien in het aantal territoria (van 5 naar 10). De reeks zachte winters, in tegensteling tot wat je bij zijn naam zou verwachten,  heeft bijgedragen aan de toename.  Zoals altijd waren er de Koolmees en Pimpelmees terwijl het aantal Boomkruipers en Vinken toenam. Verheugend is dat de spreeuw een verdubbeling vertoonde, terwijl deze soort landelijk achteruit gaat.

Vogels en hun voorkeursbiotoop

De holenbroeders (mezen, spechten, Bosuil) vormen door de jaren heen steeds de grootste groep. Dit jaar behoorden tien soorten tot deze groep.

In het voorkeursbiotoop van bos met veel ondergroei zijn de Tjiftjaf en Zwartkop het talrijkst en komen jaarlijks in het Belmonte tot broeden. Dit jaar was er ook een Grauwe vliegenvanger.

De struweelvogels, waartoe de Winterkoning, het Roodborstje en de Heggenmus behoren, namen sterk toe. Dit was vooral toe te schrijven aan de Winterkoning.

In open bos met al dan geen ondergroei broeden Merel, Zanglijster, Grote lijster en vele soorten vinken. De Merel vertoonde weer een herstel. In 2016 stierven veel vogels als gevolg van het USUTU – virus. De Grote lijster had nog net één territorium. Landelijk staat deze soort op de Rode Lijst. De Vink, Groenling en Appelvink vertegenwoordigden de vinken, waarbij eerstgenoemde soort het talrijkste was.

In het kronendak van het hoog opgaande bos broedden Houtduif en vele soorten kraai-achtigen. De Houtduif was van deze groep het talrijkst aanwezig.

De vogels die gebonden zijn aan naaldbos zijn jaarlijks slechts sporadisch aanwezig, omdat naaldhout nagenoeg niet voorkomt. Dit jaar waren alleen een paartje Staartmezen en een paartje van de fraaie  Goudvink present.

Tabel: Aantal territoria van broedvogels in het Belmonte arboretum in 2020
Fazant 1 Grauwe vliegenvanger 1
Holenduif 3 Staartmees 1
Houtduif 10 Glanskop 2
Bosuil 1 Pimpelmees 12
Groene specht 1 Koolmees 15
Grote bonte specht 5 Boomklever 5
Winterkoning 10 Boomkruiper 10
Heggenmus 7 Vlaamse gaai 3
Roodborstje 15 Ekster 1
Merel 16 Spreeuw 7
Zanglijster 5 Vink 9
Grote lijster 1 Groenling 1
Zwartkop 12 Goudvink 1
Tjiftjaf 11 Appelvink 2
Aantal soorten 28
Aantal territoria 168

 

 

 

 

 

De foto’s van de Rode Lijstsoorten: Grote Lijster, Grauwe vliegenvanger en Groene specht, zijn niet in Belmonte arboretum gemaakt. De foto van de pimpelmees die hier poseert als holenbroeder is van Mart Spijker en is wel in Belmonte gemaakt.

 

Droogtestress

Door de aanhoudende droogte en warmte hebben bomen het moeilijk. Ze zijn uitgedroogd en laten al vroeg blad vallen en ook gezonde takken kunnen ineens vallen. Daar is geen harde wind voor nodig.

De mooie markante Kaukasische beuk verloor deze week twee enorm zware takken. De paden om de boom waren al afgezet en dat blijft zo want er kunnen nog meer takken afbreken.

De boom heeft blijvende schade, een van de wonden was zo diep dat er geen glad zaagvlak kon worden gemaakt. Er blijft een litteken.

De takken zijn opgeruimd. Heel nuttig hierbij was de hakselaar die het arboretum in januari jl. cadeau kreeg van de 50ste jaars reünisten. Mensen die in 1969 aan hun studie in Wageningen begonnen.

Foto’s: Pieter van Ginneken

 

 

Vruchten en zaden

Augustus, de bomen en struiken zijn uitgebloeid, de bloemen hebben plaats gemaakt voor vruchten. Marijke van der Giessen maakte deze week mooie foto’s in de tuin van vruchten die er nu in veel kleuren en vormen zijn: lijsterbessen, rozenbottels, sierappeltjes, laurierkersen.

De appeltjes, bessen en bottels zijn voedsel voor vogels en zoogdieren. Zij zorgen voor de verspreiding van de zaden die erin zitten door de onverteerbare zaden ergens anders uit te poepen. Bij sommige planten kiemen de zaden alleen als ze door het spijsverteringsorgaan van een dier zijn gegaan. Zo lang er vruchten aan de bomen hangen -of op de grond liggen-  is de tuin extra aantrekkelijk voor vogels. Misschien valt het u ook op en ziet u nu meer verschillende vogels.

 

 

 

Bloemenlabyrint / Flowerlabyrinth#2

Op het ogenblik trekt het bloemenlabyrint het oog van iedere bezoeker door de uitbundige bloei van de vele verschillende vaste planten.

Het labyrint is een levend kunstwerk van de Schotse kunstenaar Aeneas Wilder (1967). Wilder werkt vanuit Japan. Hij is vooral bekend om zijn spectaculaire houten sculpturen. Slechts twee keer heeft hij een bloemenlabyrint gemaakt.

Flower Labyrinth #2 was een van de tien kunstwerken voor de tentoonstelling Zomersneeuw (Beelden op de Berg 2018). Het cirkelvormig labyrint was Wilders verbeelding van het tentoonstellingsthema ‘eeuwige verjonging’. Een cirkel is de perfecte oneindige vorm, zonder begin of einde. En de planten laten in elk nieuw seizoen hun cyclus van eeuwige verjonging zien – ontkiemen, bloeien, afsterven.

Omdat het arboretum aan het eind van het voorjaar wel wat kleur van kon gebruiken, werd besloten om van het labyrint een permanent kunstwerk te maken. Het labyrint ligt in het gras, heeft een doorsnede van 18 meter en is opgebouwd uit 6 beplante cirkels. In het voorjaar ontluikt het labyrint met een combinatie van het paarsblauwe en gele tinten. Dan verkleurt het naar een schakering van roze en rood in de herfst.

Marijke van der Giessen is amateurfotograaf, zij maakt graag foto’s in het arboretum. Met oog voor details maakte zij onlangs deze prachtige serie foto’s van het bloemenlabyrint.

 

Vier soorten spechten te zien in Belmonte!

door Eric Minke, vogelwerkgroep Wageningen

Het Belmonte arboretum is een oud park met een groot bestand aan oude bomen. Hier vinden spechten veel holen om in te broeden. Enkele leden van de vogelwerkgroep Wageningen inventariseren jaarlijks van maart tot begin juni om de tien dagen het park op broedvogels. In de afgelopen 25 jaar heeft het inventariseren met zekerheid drie soorten spechten als broedvogels opgeleverd voor het Belmonte arboretum, namelijk de Groene specht, de Grote bonte specht en de Kleine bonte specht. De Groene specht is karakteristiek met z’n groene verenkleed en de luide, lachende roep. Ook dit jaar kan deze soort aan de lijst broedvogels toegevoegd worden.

De Grote bonte specht is onze algemeenste spechtensoort. Dit jaar zullen waarschijnlijk drie paartjes van deze soort in het park broeden. Kenmerkend is het zwart-witte en rode verenkleed. De Middelste bonte specht en de Kleine bonte specht zijn ook zwart-wit en rood gekleurd. De Middelste bonte specht werd dit jaar voor het eerst in het park waargenomen, maar broedt in het aangrenzende bos van de Wageningse Berg. Deze soort onderscheidt zich van de Grote bonte specht door de geheel rode kruin. De Kleine bonte specht is veel kleiner (ter grootte van een mus) dan de Grote bonte specht en Middelste bonte specht.

De grote bonte specht hakt zelf een nestholte uit in bomen, maar broedt ook wel in nestkasten. Op de bodem van de nestholte op het kale hout worden in april – mei drie tot zeven witte eitjes gelegd. In de tweede helft van mei tot begin juni zijn dikwijls de luid bedelende jongen te horen vanuit de nestholte. Het geluid is een luid vie-vie-vie of een ingetogen wat zoemend geluid. Het luide vie-vie-vie zwelt vooral aan als de ouders met voer komen aanvliegen. Indien u langs een oude boom loopt en dit geluid waarneemt dan is de kans groot dat u het nest van de Grote bonte specht ontdekt heeft. In het bosgedeelte met oude eiken zijn op dit moment de bedelende jongen te horen. Een territorium van deze soort is op deze manier goed vast te stellen. Als de ouders met voer komen aanvliegen, dan steken de jongen dikwijls hun kopjes uit de nestholte. De jongen hebben een geheel rode kruin wat dan goed is waar te nemen.

Kleine bonte specht

Grote bonte specht

Middelste bonte specht

Groene specht